Sterilisatie/castratie honden
Castratie/sterilisatie en alternatieven bij de hond
De teef
De meeste honden worden voor het eerst loops op een leeftijd van 6 – 12 maanden.
De belangrijkste redenen om een teef te laten steriliseren zijn:
– Voorkomen van baarmoederontsteking op latere leeftijd.
Wanneer een teef niet gesteriliseerd wordt, staat zij haar hele leven onder invloed van vrouwelijke hormonen. Dit leidt vaak tot een baarmoederontsteking op latere leeftijd, die levensbedreigend kan zijn. De teef zal dan, vaak in slechte conditie, alsnog met spoed geopereerd moeten worden.
– Voorkomen van melkkliertumoren op latere leeftijd.
Onder invloed van vrouwelijke hormonen wordt het ontstaan van melkkliertumoren gestimuleerd. Hoe jonger de teef gesteriliseerd wordt, hoe minder de hormonen kunnen inwerken op het melkklierweefsel en hoe kleiner de kans op melkkliertumoren. Als we kijken naar de kans op melkklierkanker op latere leeftijd, blijkt dat teven die gesteriliseerd zijn vóór 2,5 jaar leeftijd veel minder risico lopen.
– Minder kans op suikerziekte.
De hormoonspiegels van ongesteriliseerde teven kunnen leiden tot suikerziekte. Deze aandoening wordt onder andere gekenmerkt door veel drinken en veel plassen. Gesteriliseerde teven lopen het risico op deze hormoon-gerelateerde suikerziekte niet.
– Geen loopsheid meer
– Geen dracht of ongewenste dekking
– Geen schijnzwangerschap met (veel) melkgift
Prikpil
Om de loopsheid uit te stellen kan de prikpil gegeven worden. Dit is een injectie om de loopsheid te onderdrukken. Deze injectie dient een maand voor de te verwachten loopsheid gegeven te worden, daarna iedere paar maanden. De injectie heeft echter belangrijke nadelen: o.a. de ontwikkeling van suikerziekte, melkkliertumoren en baarmoederontsteking. Ook is het niet 100% betrouwbaar. Daarom raden wij de prikpil in de meeste gevallen niet aan.
Leeftijd
Aangeraden wordt om honden, met name grote rassen, minimaal 1 keer loops te laten worden en te steriliseren 3 maanden na de loopsheid. Door de werking van de vrouwelijke hormonen op de blaashalsspier is er dan een kleinere kans op het ontwikkelen van incontinentie op latere leeftijd. Door de teef voor de leeftijd van 2,5 jaar te steriliseren wordt de kans op het ontwikkelen van melkkliertumoren veel kleiner.
Sterilisatie
Er wordt steeds gesproken over een sterilisatie. In feite is de ingreep die uitgevoerd wordt een castratie, aangezien de eierstokken (en eventueel de baarmoeder) weggehaald worden. De ingreep vindt plaats via een kleine buiksnede. In de buik worden beide eierstokken afgebonden en verwijderd (ovariëctomie). Als de baarmoeder er afwijkend uitziet wordt deze ook verwijderd (ovariohysterectomie).
Laparoscopische sterilisatie
Laparoscopische sterilisatie is een moderne techniek waarbij uw hond gesteriliseerd wordt via een kijkoperatie.
Tijdens deze methode worden er slechts drie kleine gaatjes (0.5-1cm) gemaakt i.p.v. één grote snede. Via deze gaatjes worden de eierstokken met een camera en speciale instrumenten verwijderd.
Voordelen van laparoscopische sterilisatie t.o.v. traditionele sterilisatie:
– Sneller en makkelijker herstel
– Minder pijn na de operatie
– Optimaal overzicht in de buik via een camera
– Minder kans op complicaties zoals bloedingen of infecties
Net als bij een gewone sterilisatie is de laparoscopische sterilisatie ook een dag-opname.
Omdat de genoemde voordelen in verhouding minder bij kleine honden gelden, voeren wij de laparoscopische methoden op dit moment uit bij honden vanaf ongeveer 15kg.
In geval van complicaties of wanneer de baarmoeder er afwijkend uitziet kan het zijn dat er besloten wordt om de operatie op de traditionele manier voort te zetten.
Gewichtstoename
Een hond zet na de sterilisatie het voer makkelijker om in vet en heeft een lagere energiebehoefte. Houd dus rekening met het soort en de hoeveelheid eten dat de hond na de sterilisatie krijgt. Geef lightvoer of minder eten dan voor de sterilisatie om te voorkomen dat de hond dikker gaat worden.
De reu
Een reu kan vanaf 6 maanden leeftijd gecastreerd worden.
Redenen om uw hond te laten castreren kunnen zijn:
– Dominant zijn ten opzichte van andere honden
– Een reu kan onhoudbaar zijn als er loopse teven in de buurt zijn
– Een reu kan zichzelf aangeleerd hebben om op voorwerpen of mensen te rijden;
– Een voorhuidontsteking (pus) die steeds weer terugkomt.
Een nadeel van castratie is dat gecastreerde reuen een iets groter risico lopen op het ontstaan van prostaatkanker dan intacte reuen. Bij intacte reuen wordt regelmatig op oudere leeftijd een goedaardige zwelling van de prostaat gezien die problemen kan geven, maar die over het algemeen goed te behandelen is.
Gedrag
Een castratie is wat betreft het afremmen van de dominantie en rijgedrag niet gegarandeerd effectief. Het kan ook (gedeeltelijk) aangeleerd gedrag zijn. Er is wel een grote kans dat de reu door de castratie rustiger wordt, maar ook dit geldt niet voor elke reu. Men hoeft niet bang te zijn dat de reu té rustig wordt als men na de castratie net zo actief met de hond bezig blijft als daarvoor. Bij gedragsproblemen wordt aangeraden een gedragstherapeut in de arm te nemen.
Cryptorch
Bij sommige honden zijn een of beide testikels niet ingedaald, ook wel cryptorchidie genoemd. Deze ´binnenballen´ kunnen zich al in het lieskanaal of nog in de buikholte bevinden. Waarschijnlijk zijn deze testikels wel functioneel, dus de cryptorche reu kan normaal vruchtbaar zijn. De kans op tumoreuze ontaarding van deze testikels op latere leeftijd is niet groter dan bij normaal ingedaalde testikels. De castratie is iets ingrijpender bij cryptorche testikels omdat vaak de buik geopend moet worden. Cryptorchidie is erfelijk dus het advies is om niet te fokken met cryptorche reuen.
Castratie
Castratie kan op verschillende manieren.
Het operatief verwijderen van de testikels is een vrij eenvoudige ingreep. Via een kleine snede net voor het scrotum worden beide testikels verwijderd.
Er zijn implantaten (Suprelorin®) beschikbaar die de reu tijdelijk onvruchtbaar maken. Deze bevatten een GnRH-agonist, een hormoon dat de functie van de mannelijke voortplantingsorganen remt. Hierdoor stopt de productie van sperma en neemt het libido af. Een implantaat wordt door middel van injectie onder de huid ingebracht. De eerste 1-2 weken moet het middel inwerken en kan er juist wat meer mannelijk gedrag gezien worden. Daarna is de reu tijdelijk “gecastreerd”. Na ongeveer 6 weken is de reu onvruchtbaar, wat afhankelijk van de sterkte van het middel ongeveer 6 of 12 maanden aanhoudt.
Het voordeel van deze implantaten is dat je tijdelijk kunt testen wat het effect van een operatieve castratie zou zijn. Ook is er geen narcose nodig om deze te plaatsen.
Gewichtstoename
Een hond zet na de castratie het voer makkelijker om in vet en heeft een lagere energiebehoefte. Houd dus wel rekening met het soort en de hoeveelheid voeding die de hond na de castratie krijgt. Geef lightvoer of minder eten dan vóór de castratie om te voorkomen dat de hond dikker gaat worden.
