Voorste kruisbandlaesie

De knie
De knie is een scharniergewricht, het bovenbeen (femur) scharniert op het scheen- en kuitbeen (tibia en fibula) van het onderbeen. In het kniegewricht bevinden zich 2 kraakbeenschijfjes, de menisci, die functioneren als schokdempers. Een uitgebreid bandenapparaat zorgt ervoor dat de knie alleen in voor-achterwaartse richting beweegt. De collateraalbanden aan de binnen- en buitenzijde voorkomen een beweging van het onderbeen naar buiten of binnen, de voorste en achterste kruisband beperken de beweging van het scheenbeen t.o.v. het bovenbeen naar voren of achteren. Deze stabiliteit is belangrijk bij het functioneren van het gewricht. De voorste kruisband blijkt het meest gevoelig voor beschadiging en kan bij honden en katten geheel of gedeeltelijk scheuren, wat ernstige kreupelheid veroorzaakt. Vaak raken hierbij ook de menisci beschadigd. De oorzaak is in vrijwel alle gevallen trauma, in het bijzonder plotse draaiende bewegingen tijdens het spelen.

Voorkomen
In principe kunnen bij alle rassen gescheurde kruisbanden voor komen. 30% van de dieren met een gescheurde kruisband van de ene knie komen binnen een jaar terug met een gescheurde voorste kruisband in de andere knie. Gesteriliseerde en zware honden (zwaarder dan 25 kg) hebben een grotere kans op een voorste kruisbandruptuur. Bepaalde rassen, zoals Boxers en Rottweilers, zijn gevoeliger dan andere hondenrassen. Meestal wordt het probleem pas gezien na 1 jaar leeftijd.

Symptomen
Dieren die een gescheurde voorste kruisband hebben, zijn vrijwel altijd acuut kreupel in de betreffende achterpoot. Meestal is hier een bepaalde mate van trauma aan vooraf gegaan, een moment waarop de hond/kat opeens piept of jankt. In eerste instantie wordt de poot in het geheel niet belast, later probeert hij/zij er misschien wel op te staan, maar niet van harte. Rondom het kniegewricht ontstaat er doorgaans zwelling, doordat het gewrichtskapsel overvuld raakt met gewrichtsvloeistof ten gevolge van de beschadiging en de instabiliteit.

Diagnose
Om vast te stellen of een dier een gescheurde kruisband heeft is een zorgvuldig orthopedisch onderzoek nodig. Hierbij wordt vooral gelet op de mate van speling in de knie. Wanneer de kruisband gescheurd is kunnen bovenbeen en scheenbeen ten opzichte van elkaar verschuiven. Tevens vindt men vaak een overvulling van de knie en soms pijn bij het buigen en strekken. Om dit onderzoek goed te kunnen uitvoeren is ervaring nodig, het gaat meestal om subtiele veranderingen in de beweeglijkheid van de knie. Soms dient het dier hiervoor gesedeerd te worden. Een röntgenfoto is noodzakelijk om de knie in zijn geheel goed te beoordelen en de diagnose te bevestigen. De kruisbanden en menisci zijn niet zichtbaar op röntgenfoto’s, maar andere beschadigingen aan de botten wel. Bovendien kan men de operatie beter voorbereiden en onverwachte complicaties voorkomen en kunnen enkele andere knieaandoeningen uitgesloten worden.

Behandeling
Ruim 50% van de honden en katten met een gescheurde voorste kruisband met een lichaamsgewicht tussen de 2.5 en 10 kg kunnen redelijk goed herstellen met een aantal weken rust en ontstekingsremmer/pijnstiller zonder dat een operatie noodzakelijk is. Wel zullen deze dieren slijtage (artrose) in de knie ontwikkelen. Indien de klachten blijven of wanneer er tijdens het eerste onderzoek al aanwijzingen zijn voor een meniscusletsel zal echter een operatie noodzakelijk zijn. Bij alle honden boven de 10 kg is de kans op succes en goed lopen zonder operatie zeer klein. De knie blijft instabiel met een grote kans op (secundair) meniscusletsel.

Tijdens de operatie worden de restanten van de voorste kruisband en eventueel de beschadigde meniscusdelen uit het gewricht verwijderd. Daarna dient de knie gestabiliseerd te worden, hiervoor bestaan vele technieken en de keuze is afhankelijk van soort, grootte van het dier en de voorkeur van de chirurg. Hiervoor verwijzen wij u door naar een orthopedisch specialist.

Na de operatie mag de hond/kat gedurende enkele weken slechts beperkt bewegen, aan de lijn en vooral niet spelen of trappen lopen etc. Daarna mag het dier langzaam weer meer gaan doen. In de meeste gevallen is een goed functieherstel mogelijk.

Honden en katten die al enige mate van slijtage in de knie vertonen kunnen het beste na de operatie op speciale voeding met gewrichtsondersteunende ingrediënten worden gezet. Soms is hierbij het geven van aanvullende medicatie welke pijnstillend en ontstekingsremmend werkt aan te bevelen.