De meeste mensen die een kitten nemen staan er niet bij stil dat het leuke jonge diertje dat zij hebben, al na 5 tot 9 maanden geslachtsrijp is. Op deze leeftijd worden poezen voor de eerste keer krols en gaan katers sproeien. Indien geen maatregelen worden getroffen, kunnen zelfs kortstondige ontmoetingen tussen beide geslachten, 9 weken later leiden tot gezinsuitbreiding.
De poes
Krolsheid
Poezen hebben een lichtafhankelijk krolsheid, waardoor ze in de winter vaak minder of helemaal niet krols worden. De verschijnselen van krolsheid zijn o.a. over de grond liggen rollen, zeer aanhalig worden, languit met het achterwerk omhoog liggen, zeer luidruchtig miauwen en/of proberen naar buiten te komen om achter de katers aan te gaan. Als de poes niet wordt gedekt kan de krolsheid meer dan een week duren.
De poezenpil
Krolsheid kan tijdelijk voorkomen worden door het geven van de poezenpil. Deze is verkrijgbaar bij de dierenarts en moet iedere week worden gegeven. Helaas heeft de poezenpil zeer vervelende neveneffecten. Bij langdurig gebruik kunnen gezwellen/tumoren in de melkklieren ontstaan (Dolly Parton-syndroom). Ook neemt de kans op baarmoederontsteking en suikerziekte sterk toe. Andere nadelen zijn het ‘vergeten te geven’ of het ongemerkt uitbraken van de pil waardoor de poes toch onverwacht zwanger wordt. De pil is niet 100% betrouwbaar.
Indien u een nestje wilt is het verstandig de poes pas rond 1-jarige leeftijd of iets ouder drachtig te laten worden. Tot die tijd kan ze wel krols worden. Vanwege de nadelen van de poezenpil is het beter de poes tot 1 jaar leeftijd binnen en uit de buurt van katers te houden.
Sterilisatie
Indien u geen nestje wenst is het beter om de poes te laten ‘steriliseren’. Er wordt gesproken over een sterilisatie, het juiste woord is echter castratie aangezien de eierstokken weggehaald worden (ovariëctomie). Als de baarmoeder er afwijkend uitziet wordt deze ook verwijderd (ovariohysterectomie). Na de operatie is er doorgaans weinig nazorg nodig.
Poezen kunnen gesteriliseerd worden vanaf de leeftijd van 6 maanden. Tijdens de krolsheid zijn de eierstokken en baarmoeder extra doorbloed. Daarom wordt de sterilisatie bij voorkeur enkele weken na de krolsheid uitgevoerd. Heeft de poes een nestje gehad, dan kunnen ze al na 10 – 14 dagen weer krols worden. De poes kan ca. 3 – 4 weken na het krijgen van de jongen gesteriliseerd worden, maar beter is dit pas te doen als de kittens weg zijn. Dan bestaat namelijk niet het risico dat de melkgift omlaag gaat en/of de kittens aan de operatiewond gaan zitten.
De voordelen van steriliseren zijn:
De kater
Sproeien
Katers worden geslachtsrijp als zij 5 – 7 maanden oud zijn. Vanaf deze leeftijd kunnen zij de neiging krijgen overal tegenaan te sproeien. Ook krijgt hun urine een doordringende ‘katerlucht’. De kater is veel op pad en minder huiselijk, bij terugkomst kunnen ze onder de krabben en abcessen zitten ten gevolge van hun luidruchtige nachtelijke gevechten. Tijdens deze – soms meerdaagse – zwerftochten, steken de katers vele drukke wegen over en wordt een groot aantal van hen aangereden. Om deze redenen worden de meeste katers gecastreerd zodra zij 6 – 9 maanden oud zijn. In 5 % van de gevallen kan de kater blijven sproeien ondanks de castratie.
Castratie
Bij castratie worden de testikels verwijderd via een kleine snede in de huid. Dit hoeft niet gehecht te worden, de wond sluit vanzelf. Er is doorgaans weinig nazorg nodig.
Let op: het duurt nog enkele weken voordat de kater definitief onvruchtbaar is!
De voordelen van castratie zijn:
Gewichtstoename
Let op het gewicht na de castratie! Castratie veroorzaakt een wijziging in de hormonale huishouding. Dit zal van invloed zijn op het eetgedrag en de energiebehoefte van de kat. De eerste twee maanden na de operatie is de meest kritieke periode na de operatie. De kat heeft dan vaak de neiging om meer te eten terwijl de energiebehoefte met ongeveer 30 % afneemt.
Pas het voer dus na de castratie aan. Aangeraden wordt om met het kitten- of juniorvoer te stoppen (indien uw kat dat nog krijgt) en over te gaan op voer voor volwassen (adult) katten. Indien uw kat aanleg heeft voor overgewicht dan raden we u aan om op een voer over te gaan waarin minder calorieën zitten, een light voer.